ลิเทียม มีความสำคัญอย่างไรในอนาคต ทำไมถึงเป็นพลังงานที่เป็นที่ต้องการในอนาคต

ในยุคที่เทคโนโลยีและนวัตกรรมก้าวไปข้างหน้าอย่างรวดเร็ว ลิเทียม กลายเป็นสิ่งที่มีความสำคัญอย่างมากในอนาคตของเรา ไม่ว่าจะเป็นในด้านเศรษฐกิจ วิทยาศาสตร์ และการสร้างสรรค์ ลิเทียมเป็นเทคโนโลยีที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเนื่องจากคุณสมบัติและประโยชน์ที่มีต่อสังคมในปัจจุบันและอนาคตที่กำลังจะมา หนึ่งในเหตุผลที่ทำให้ลิเทียมมีความสำคัญคือความยืดหยุ่นและสามารถปรับใช้ได้กับหลายสาขางาน ไม่ว่าจะเป็นในการผลิต การแพทย์ หรือการพัฒนาเทคโนโลยี ลิเทียมสามารถเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพสูงในการแก้ไขปัญหาและพัฒนานวัตกรรมใหม่ ทำให้มีความนิยม

ลิเทียม คืออะไร?

ลิเทียม (Lithium) เป็นธาตุที่ถูกสัญลักษณ์ด้วย Li และมีเลขอะตอม 3 ในตารางธาตุ ซึ่งตั้งอยู่ในกลุ่มโลหะอัลคาไล (Alkali) ที่มีความว่องไวในการทำปฏิกิริยามาก และสามารถติดไฟเองในอากาศ และมีปฏิกิริยารุนแรงกับน้ำ ลิเทียมบริสุทธิ์มีลักษณะที่อ่อนนุ่มและมีสีขาวเงิน แต่มีการออกซิไดซ์ (Oxidize) ได้เร็วในอากาศและน้ำ นอกจากนี้ ลิเทียมยังเป็นธาตุของแข็งที่เบาที่สุด มีการใช้งานมากในโลหะผสมสำหรับการนำความร้อนในแบตเตอรี่ไฟฟ้าและถ่านไฟฉาย รวมทั้งเป็นส่วนผสมในยาบางชนิดที่เรียกว่า “mood stabilizer” เพื่อช่วยควบคุมอารมณ์

ลิเทียม สามารถสกัดได้จากหลายชนิดของแร่ แต่มีแร่หลักอยู่ 2 ชนิดที่พบมากคือ แร่เลพิโดไลต์ และแร่สปอดูมีน ในหินสามารถค้นพบได้ในแกรนิตหรือหินเพกมาไทต์เป็นส่วนใหญ่ สำหรับประเทศไทย ลิเทียมมักพบในแร่เลพิโดไลต์มากกว่าสปอดูมีน นอกจากนี้ ยังสามารถสกัดลิเทียมได้จากแร่โพแทสหรือผลึกโพแทสเซียมคลอไรด์ (เกลือแกง) ที่มีทั่วโลก โดยเฉพาะในแถบอเมริกาใต้ ลิเทียมที่สกัดมาจากแร่โพแทสจะถูกเรียกว่า ลิเทียมคลอไรด์

ลักษณะพื้นฐานของแร่ลิเทียม

ลิเทียม เป็นโลหะที่มีลักษณะเด่นเป็นพิเศษทางทรัพย์สมบัติ ซึ่งนำเสนอความเป็นเอกลักษณ์ที่ทำให้มีความสนใจในด้านต่างๆ ไปพร้อมๆ กับน้ำหนักที่เบาที่สุดในโลกและความหนาแน่นเพียงครึ่งเท่าของน้ำ นอกจากนี้ ลิเทียมยังแบกรับคุณสมบัติของโลหะแอลคาไลน์เอิร์ธ (Alkaline Earth) ทำให้มีคุณสมบัติทางเคมีที่น่าสนใจอีกด้วย

โดยทั่วไป Lithium มีลักษณะเป็นโลหะสีเงินและนุ่มมาก สามารถตัดด้วยมีดที่คมได้ มีลักษณะทางเคมีที่คล้ายกับโลหะอัลคาไลน์ทั้งหมด คือ มีวาเลนซ์อิเล็กตรอนเพียงตัวเดียว และสามารถสูญเสียอิเล็กตรอนนี้ไปเป็นไอออนบวก ทำให้มีอิเล็กตรอนในระดับชั้นพลังงานที่ไม่ครบถ้วน คุณสมบัติที่กล่าวถึงทำให้ลิเทียมสามารถทำปฏิกิริยาในน้ำได้ง่ายและไม่ปรากฏโดยอิสระในธรรมชาติ ลิเทียมยังมีความยากในการทำปฏิกิริยามากกว่าโซเดียม ซึ่งมีคุณสมบัติทางเคมีที่คล้ายกัน

นอกจากนี้ ลิเทียม ที่มีอยู่ในรูปโลหะบริสุทธิ์มีความระมัดระวังต่อการติดไฟและระเบิดเมื่อมีการสัมผัสกับอากาศ โดยเฉพาะน้ำ การดับไฟของลิเทียมจะยากมาก จึงต้องใช้สารเคมีเฉพาะที่ผลิตมาสำหรับการดับไฟนี้โดยตรง โลหะลิเทียมยังสึกกร่อนง่าย โรงไฟฟ้าชีวมวล และต้องระมัดระวังในการจับต้องเพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรงกับผิวหนัง การเก็บรักษาควรทำในรูปของสารประกอบที่ไม่ทำปฏิกิริยา เช่น แนพธา (naphtha) หรือไฮโดรคาร์บอน

ประโยชน์ของลิเทียม ที่ทำให้ได้รับความนิยม

การใช้ประโยชน์จาก ลิเทียม มีความหลากหลายและสามารถนำไปใช้ในหลายอุตสาหกรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะนั้นมีประโยชน์มากมายเมื่อนำไปผลิตแบตเตอรี่แบบชาร์จไฟให้กับแหล่งพลังงานต่าง ๆ อันได้แก่ รถยนต์ไฟฟ้า จักรยานไฟฟ้า และสมาร์ทโฟน ทำให้ลิเทียมเป็นวัสดุที่สำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยีสมัยใหม่ นอกจากนี้ลิเทียมยังมีบทบาทสำคัญในการผลิตเซรามิกและแก้ว และเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการผลิตจารบี ซึ่งเป็นที่ต้องการมากในอุตสาหกรรมต่าง ๆ

คุณสมบัติทางเคมีของ Lithium ที่มีความเป็นธาตุในกลุ่มอัลคาไลน์ ทำให้มีความสามารถในการดึงกลับและเก็บพลังงานได้ดี ทำให้เป็นวัสดุที่สำคัญในการพัฒนาแบตเตอรี่ที่มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ลิเทียมยังมีความร้อนจำเพาะที่สูงมากที่สุด ทำให้เหมาะในการถ่ายเทความร้อน และในทางเคมี มีบทบาทในฐานะโลหะขั้วแอโนด (Anode) ของแบตเตอรี่ ทำให้แบตเตอรี่ที่ใช้ลิเทียมมีแรงดันไฟฟ้าที่สูงกว่า ทำให้เป็นอุปกรณ์ที่ให้ประสิทธิภาพสูง (3 โวลต์เมื่อเทียบกับแบตเตอรี่ทั่วไปที่ให้แรงดัน 1.5 โวลต์)

การค้นพบแร่ลิเทียมในประเทศไทย

ในด้านค้นพบ แร่ลิเทียม ประเทศไทยได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีแหล่งแร่ลิเทียมที่มีศักยภาพสูง ซึ่งได้รับการค้นพบที่สำคัญที่สุดคือแหล่งเรืองเกียรติและแหล่งบางอีตุ้ม ทั้งนี้ ยังพบแหล่งแร่โซเดียมในภาคอีสานที่มีปริมาณสำรองมากมาย โดยที่ทั้งสองแหล่งนี้มีบทบาทสำคัญในการผลิตแบตเตอรี่รถไฟฟ้า (EV) ที่กำลังเป็นที่สนใจในปัจจุบัน

ข้อมูลจากราชการอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่แสดงให้เห็นว่า ไทยได้ทำการสำรวจและค้นพบ แร่ลิเทียม มากถึง 14,800,000 ล้านตัน ทำให้ไทยเป็นประเทศที่ค้นพบแร่ลิเทียมมากที่สุดอันดับที่ 3 ในโลก พลังงานหมุนเวียน หลังจากโบลิเวียและอาร์เจนตินา โดยรัฐบาลไทยกำลังมองว่าความต้องการของแร่ลิเทียมทั่วโลกจะเพิ่มสูงขึ้นเกือบ 2 เท่าภายในปี 2568 และคาดการณ์ว่าจะเพิ่มมากขึ้นกว่า 2 ล้านตันในปี 2573

รัฐบาลไทยกำลังมีแนวคิดที่ว่าการค้นพบ แร่ลิเทียม ในครั้งนี้จะเป็นก้าวสำคัญที่สามารถยกระดับอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้าของไทยได้ ทำให้ไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่ครอบครองแร่ลิเทียมมากที่สุดของโลก นอกจากนี้ นักลงทุนทั้งไทยและต่างชาติอาจถูกดึงดูดให้ตั้งโรงงานในประเทศ เพื่อทำให้ไทยเป็นศูนย์กลางของการผลิตแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าในภูมิภาค

แร่ลิเทียม ราคาเท่าไหร่?

ข่าวสารเกี่ยวกับ ราคาแร่ลิเทียม ได้มีการรายงานจากสื่อชื่อดังว่า 1 ตันของแร่ลิเทียมมีมูลค่าประมาณ 30,000 เหรียญสหรัฐ หรือราวๆ 1 ล้านบาท สถานการณ์นี้เกิดขึ้นก่อนหน้านี้และเป็นข้อมูลที่ทำให้นักลงทุนและผู้สนใจในวงการเหมืองแร่ต่างต้องสนใจอย่างมาก

การค้นพบ แร่ลิเทียม-โซเดียม จะมีผลต่อเศรษฐกิจของประเทศไทยในทางบวก ไม่เพียงแต่เพิ่มศักยภาพในการแข่งขันระดับนานาชาติเท่านั้น แต่ยังสามารถดึงดูดนักลงทุนมาลงทุนในประเทศไทยมากขึ้นอีกด้วย นอกจากนี้ มีการคาดการณ์กันว่าความต้องการแร่ลิเทียมทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นเกือบ 2 เท่าในปี 2568 และจะต้องการมากกว่า 2 ล้านตันในปี 2573 นี้ หมายความว่าการค้นพบแร่ลิเทียมจะมีบทบาทสำคัญในการรองรับความต้องการที่เพิ่มมากขึ้นของตลาดโลก

บทสรุป

การค้นพบแหล่งแร่ Lithium ที่มีศักยภาพในประเทศไทย ได้ทำให้เพิ่มศักยภาพในการแข่งขันในระดับนานาชาติ และเป็นแรงจูงใจสำหรับการดึงดูดนักลงทุนมาลงทุนในประเทศ การคาดการณ์ว่าความต้องการแร่ลิเทียมทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ยิ่งทำให้การค้นพบแร่ลิเทียมในประเทศไทยเป็นที่สำคัญอย่างมาก มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยี อุตสาหกรรม และเศรษฐกิจของประเทศไทย ทำให้เป็นทรัพยากรที่มีความสำคัญที่ต้องรักษาและให้ความสนใจอย่างยั่งยืน

กิตติวงษ์ จันทุม

กิตติวงษ์ จันทุม เป็นวิศวกรที่มีประสบการณ์ยาวนานกว่า 15 ปีในอุตสาหกรรมสอบเทียบเครื่องมือวัด เขาเป็นผู้เชี่ยวชาญในการสอบเทียบอุปกรณ์วัดต่างๆ เช่น เครื่องวัดอุณหภูมิ เครื่องวัดแรงดัน เครื่องวัดระดับเสียง และอื่นๆ กิตติวงษ์ได้รับใบอนุญาตจากหน่วยงานกำกับดูแลเพื่อรับรองความสามารถในการสอบเทียบตามมาตรฐานสากล